<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Μάχη της Λάρισας

(Μάχη Πηνειού)
χρόνος:

1083

Οκτώβριος 1083
Οι εισβολείς Νορμανδοί ηττήθηκαν και έλυσαν την πολιορκία της Λάρισας ★ ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Νορμανδοί
τοποθεσία:
Λάρισα και αργότερα στον Πηνειό, νότια από το χωριό Δομένικο
 ακρίβεια θέσης: ●●●●
τύπος μάχης:
Αιφνιδιασμός
πόλεμος:
Πόλεμοι εναντίον των Νορμανδών
σύγχρονη χώρα:
Ελλάδα
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Αλέξιος Α’ Κομνηνός) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Αυτοκράτωρ Αλέξιος Α’ Κομνηνός Βοϊμόνδος ή Βοημούνδος (γιος του Γυισκάρδου)
Δυνάμεις: 20,000
Απώλειες:

Ιστορικό πλαίσιο:
Μετά την κατάληψη του Δυρραχίου (Φεβρουάριος 1082), οι Νορμανδοί συνέχισαν την διείσδυσή τους και κατέλαβαν μεγάλο μέρος της Βόρειας Ελλάδας δίχως να συναντήσουν σοβαρή αντίσταση.
Όμως, ενώ ο Ροβέρτος Γυισκάρδος βρίσκονταν στην Καστοριά, πληροφορήθηκε ότι περιοχές της νότιας Ιταλικής χερσονήσου είχαν ξεσηκωθεί και, επίσης, ότι ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ερρίκος Δ΄ είχε φθάσει έξω από την Ρώμη και πολιορκούσε τον Πάπα Γρηγόριο Η’, σύμμαχο των Νορμανδών. Αυτό δεν ήταν τυχαίο: Οι πράκτορες του Αλεξίου είχαν υποκινήσει την ανταρσία των ανιψιών του Γυισκάρδου εναντίον του θείου τους. Επίσης ο Αυτοκράτορας Αλέξιος Α’ Κομνηνός είχε διαπραγματευθεί με τον Ερρίκο και του είχε δώσει 360.000 χρυσά νομίσματα με αντάλλαγμα έναν καλό αντιπερισπασμό. Ο Ερρίκος ανταποκρίθηκε και εισέβαλε στην Ιταλική χερσόνησο. Ο Γυισκάρδος έσπευσε στην Ιταλία, αφήνοντας τον γιο του Βοημούνδο(1) αρχηγό των επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
Ο Αλέξιος ήταν σε δυσχερή οικονομική θέση και διέταξε την κατάσχεση των θησαυρών όλων των εκκλησιών. Έτσι μπόρεσε να οργανώσει έναν στρατό στη Θεσσαλονίκη. Αλλά, ο Βοημούνδος νίκησε τον Αλέξιο σε δύο μάχες (για τις οποίες δεν ξέρουμε λεπτομέρειες): μια κοντά στην Άρτα και την άλλη κοντά στα Ιωάννινα (ή ίσως στο Δυρράχιο, ξανά). Αυτό εξασφάλισε στον Βοημούνδο τον έλεγχο της Μακεδονίας και σχεδόν ολόκληρης της Θεσσαλίας.
Μετά από αυτές τις νίκες, ο Βοημούνδος κινήθηκε εναντίον της Λάρισας. Το έκανε αυτό αφενός για να ξεχειμωνιάσει σε ηπιότερο κλίμα (σε σύγκριση με το κλίμα πιο βόρεια) και αφετέρου για να να βρει εφόδια (και ευκαιρίες για πλιάτσικο) για τον στρατό του που είχε αρχίσει να δυσανασχετεί λόγω της τριετούς περιπλάνησης στη βορειοδυτική Ελλάδα χωρίς σημαντικά οφέλη (δηλαδή χωρίς καλή λεία).

Οι Νορμανδοί ξεκίνησαν την πολιορκία στις 3 Νοεμβρίου 1082 (κατ’ άλλους στις 23 Απριλίου 1083). Ο διοικητής της φρουράς της πόλεως Λέων Κεφαλάς μπόρεσε να κρατήσει για αρκετούς μήνες, ενώ έστελνε απεγνωσμένα μηνύματα στην Κωνσταντινούπολη ζητώντας βοήθεια.

Η Μάχη:
Λάρισα
Βοημούνδος
Ο Αυτοκράτορας Αλέξιος προετοίμασε ένα μεγάλο στράτευμα, το οποίο περιλάμβανε και 7.000 Σελτζούκους Τούρκους. Έφυγε από την Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 1083. Το στράτευμα αριθμούσε συνολικά περί τους 20.000 άνδρες. Το μεγαλύτερο μέρος του, βέβαια, ήταν πεζοί και ελαφρύ ιππικό και δεν είχαν πολλές πιθανότητες επιτυχίας απέναντι στους φοβερούς και κατάφρακτους Νορμανδούς ιππότες σε μια μάχη εκ παρατάξεως. Μετά δε από τις πρόσφατες ήττες του από τους Νορμανδούς, ο Αλέξιος ήταν πολύ προσεκτικός και εφάρμοσε έξυπνες και παρελκυστικές τακτικές.
Αντίθετα ο Βοημούνδος γεμάτος αυτοπεποίθηση για την πολεμική ανωτερότητα των Νορμανδών δεν ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός. Ο Αλέξιος έστειλε ένα τμήμα του στρατού να επιτεθεί στο Νορμανδικό στρατόπεδο έξω από την Λάρισα, το οποίο πολύ γρήγορα προσποιήθηκε ότι τράπηκε σε άτακτη φυγή υποχωρώντας προς το φρούριο Λυκοστομίου (στα Τέμπη).
Οι Νορμανδοί παρασύρθηκαν και τους κυνήγησαν σε μια μεγάλη απόσταση, δίνοντας την ευκαιρία στον Αλέξιο με ένα επίλεκτο τμήμα να επιτεθεί και να καταστρέψει το στρατόπεδό τους. Ταυτόχρονα, ένα άλλο απόσπασμα έστησε ενέδρα στα μετόπισθεν του Νορμανδικού ιππικού και σκότωσε τα περισσότερα από τα άλογά τους.
Στο μεταξύ ο Βοημούνδος έφθασε στα Τέμπη δίχως να βρει τον εχθρό και θεώρησε τον εαυτό του νικητή επί των Βυζαντινών, για μια ακόμη φορά. Τότε πληροφορήθηκε για τις Βυζαντινές επιθέσεις και τις απώλειες που του είχαν επιφέρει. Μαθαίνοντας ότι ο κύριος όγκος του Βυζαντινού στρατεύματος είχε κινηθεί προς βορρά, στο φρούριο του Δομένικου, τον ακολούθησε χωρίς να διστάσει .
Όμως καθ’ οδόν οι Νορμανδοί έπεσαν σε ενέδρα σε μια διάβαση του ποταμού Πηνειού και υπέστησαν βαριά ήττα.

Αξιοσημείωτα:
Ο Αλέξιος παραχώρησε στους Βενετούς εμπορική βάση στην Κωνσταντινούπολη και απαλλαγή από εμπορικούς δασμούς, σε αντάλλαγμα για τη βοήθειά τους στην σύγκρουσή του με τους Νορμανδούς. Αυτό φαινόταν καλή ιδέα την εποχή εκείνη, αλλά ήταν ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, που δημιούργησε πολύ σοβαρά προβλήματα στο μέλλον και το οποίο συνετέλεσε στην παρακμή και πτώση της Αυτοκρατορίας.

Επακόλουθα:
Ήταν η πρώτη σοβαρή ήττα του Βοημούνδου στην Ελλάδα. Αλλά ήταν καθοριστική.
Μετά από την ήττα, οι Νορμανδοί έχασαν σιγά σιγά όλες τους τις κτήσεις στην Ελλάδα και μετά τον θάνατο του Γυισκάρδου το 1085, εγκατέλειψαν την Βυζαντινή επικράτεια. Στο μεταξύ, οι Ενετοί ανακατέλαβαν την Κέρκυρα και το Δυρράχιο για λογαριασμό του Βυζαντίου.

Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης

Παρατηρήσεις:
  1. Ο Βοημούνδος δεν ήταν όποιος κι όποιος. Ήταν από τις μεγαλύτερες ιστορικές μορφές του 11ου αιώνα. Ήταν ένας από τους αρχηγούς της Α΄ Σταυροφορίας και ως Boemondo I d'Antiochia υπήρξε o ιδρυτής του Πριγκιπάτου της Αντιόχειας και ο πρώτος Πρίγκιπας της Αντιόχειας (1098 –1111), και επίσης ο ιδρυτής και ο πρώτος Πρίγκιπας του Τάραντα (1088–1111).