<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Αραβική εισβολή στη Μικρά Ασία

χρόνος:

782

Εισβολή ενός μεγάλου Αραβικού στρατού που έφτασε πολύ κοντά στην Πόλη ★ ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Άραβες (Αββασίδες)
τοποθεσία:
Πολλαπλές συγκρούσεις σε διάφορα σημεία στη ΒΔ Μικρά Ασία
 ακρίβεια θέσης: ●●●●●
τύπος μάχης:
Μάχη εκ Παρατάξεως
πόλεμος:
Εισβολές των Αββασιδών Αράβων στη Μικρά Ασία
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Ειρήνη η Αθηναία) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Σταυράκιος, Μιχαήλ Λαχανοδράκων, Αντώνιος Χαρούν αλ-Ρασίντ
Δυνάμεις: Πολύ λιγότεροι από τον εχθρό 95,793
Απώλειες:

Ιστορικό πλαίσιο:
To 778 ο νεοδιορισθείς στρατηγός (κυβερνήτης) του θέματος Θρακησίων Μιχαήλ Λαχανοδράκων ανέλαβε πρωτοβουλίες και επιτέθηκε πρώτος στους Άραβες (που εκείνη την εποχή κάθε καλοκαίρι εξαπέλυαν μεγάλες ληστρικές επιδρομές στη Μικρά Ασία). Εξεστράτευσε στην Κομαγγηνή (περιοχή της Μ.Ασίας δυτικά και νότια του Ταύρου) με στόχο τη Γερμανικεία την οποία δεν μπόρεσε να καταλάβει, αλλά πέτυχε νίκες, κατέστρεψε φρούρια και επέστρεψε με πολλά λάφυρα και πολλούς αμάχους αιχμαλώτους, κυρίως Χριστιανούς Σύρους (Ιακωβίτες) τους οποίους οι Βυζαντινοί μετεγκατέστησαν στη Θράκη.
Την επόμενη χρονιά, ο Λαχανοδράκων επιτέθηκε ξανά και κατέλαβε την πόλη-φρούριο Χαντάθ και την κατέστρεψε. Η πόλη αυτή ήταν η παλιά ελληνική πόλη Άδατα, σε υψόμετρο 1000μ, στη νότια πλευρά της οροσειράς του Ταύρου. Είχε καταληφθεί από τους Άραβες τον 7ο αιώνα, και τον 8ο αιώνα ήταν στα σύνορα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας με το χαλιφάτο των Αββασιδών. Οι καλοκαιρινές επιδρομές των Αράβων στη Βυζαντινή Μ.Ασία ξεκινούσαν πάντα από τη Χαντάθ.
Την ίδια χρονιά, ο χαλίφης Αλ-Μαχντί («Μαχαδή» ή «Μαδί» κατά τους Βυζαντινούς, ο 3ος χαλίφης των Αββασιδών, με έδρα τη Βαγδάτη) αντεπιτέθηκε στέλνοντας ένα στράτευμα 30,000 αντρών, που διείσδυσε σε βάθος στη ΒΔ Μ. Ασία και έφτασε μέχρι το Δορύλαιον (Εσκίσεχιρ) το οποίο πολιόρκησε. Το Δορύλαιον, σημειωτέον ήταν άπλεκτον, δηλαδή σημείο συγκέντρωσης και εφοδιασμού του Βυζαντινού στρατού.
Ο Λαχανοδράκων που προφανώς δεν είχε αρκετές δυνάμεις για να πολεμήσει σε κανονική μάχη εφάρμοσε τακτικές ανταρτοπολέμου και καμμένης γης, και οι Άραβες αναγκάστηκαν μετά από 15 μέρες, ελλείψει εφοδίων, να λύσουν την πολιορκία και να αποχωρήσουν.
Την επόμενη χρονιά, το 780, ο ίδιος ο χαλίφης Μαχντί ήρθε με μεγάλο στρατό μέχρι τη Χαντάθ, την οποία άρχισε να ξανακτίζει, και από εκεί έστειλε στρατό να εισβάλει ξανά στα Βυζαντινά εδάφη. Το στράτευμα αυτό χωρίστηκε σε δύο τμήματα: το ένα με επικεφαλής τον έφηβο γιο του Χαλίφη τον Χαρούν Αλ-Ρασίντ κατευθύνθηκε προς το Θέμα Αρμενιάκων όπου κατέλαβε μετά από πολιορκία ενός μηνός τη μικρή οχυρή πόλη Σεμαλούος (Cemele στο κέντρο της Τουρκίας, στη μέση του δρόμου Άγκυρας Καισαρείας) ενώ το άλλο με επικεφαλής τον Θουμάμα ιμπν αλ-Ουαλίντ εισχώρησε μέχρι το θέμα Θρακησίων στη ΝΑ Μ. Ασία όπου όμως έπεσε σε ενέδρα του Λαχανοδράκοντα και ηττήθηκε.
Νέα επιδρομή των Αράβων το 781 με αρχηγό τον Αμπντ αλ-Καμπίρ. Αυτή τη φορά και οι Βυζαντινοί οργάνωσαν ένα μεγάλο στρατό, η διοίκηση του οποίου ανατέθηκε από την Αυτοκράτειρα Ειρήνη στον ευνούχο σακελάριο Ιωάννη. Ο στρατός αυτός συναντήθηκε με τους Άραβες κάπου νότια από την Καισάρεια. Δεν είναι σαφές πώς εξελίχθηκε αυτή η αντιπαράθεση, αλλά το βέβαιο είναι ότι οι Άραβες απωθήθηκαν είτε επειδή νικήθηκαν σε μάχη από τον Ιωάννη είτε επειδή (κατά τους Άραβες ιστορικούς) ο Λαχανοδράκων, με τους ελιγμούς που έκανε, τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι γενικά ο ρόλος του Λαχανοδράκοντα υποβαθμίζεται από τους Βυζαντινούς ιστορικούς, επειδή ο στρατηγός υπήρξε σφοδρός –και σκληρότατος– εικονομάχος.

Η Μάχη:
Νικομήδεια
ο Χαρούν Αλ-Ρασίντ
Αυτές οι συνεχείς αποτυχίες –παρόλο που δεν γνώρισε κάποια μεγάλη ήττα– πείσμωσαν τον Χαλίφη Αλ-Μαχντί και το 782 οργάνωσε μια πρωτοφανή σε μέγεθος στρατιά για να εισβάλει στη Βυζαντινή Μικρά Ασία. Συγκέντρωσε 95,793 άντρες, τη μεγαλύτερη δύναμη που συγκέντρωσαν ποτέ οι Αββασίδες εναντίον του Βυζαντίου μέχρι τότε, που του κόστισε το αστρονομικό για την εποχή ποσό των 1,6 εκατομμυρίων χρυσών νομισμάτων. Επικεφαλής τέθηκε ο γιος του χαλίφη, ο Χαρούν Αλ-Ρασίντ («Ααρών ο Δίκαιος») ο οποίος ήταν έφηβος αλλά ικανότατος και επιπλέον πλαισιωνόταν από έμπειρους πολέμαρχους.
Στις 9 Φεβρουαρίου του 782, πολύ νωρίτερα από το συνηθισμένο, ο Χαρούν ξεκίνησε από τη Βαγδάτη, διέσχισε τα στενά της οροσειράς του Ταύρου και κατευθύνθηκε προς τη Φρυγία, όπου χώρισε τον στρατό του. Άφησε ένα μέρος να πολιορκεί την Νακώλεια (σημ. Seyitgazi) για να καλύψει τα μετόπισθεν και μια δύναμη 30,000 υπό τον Αλ-Μπαρμάκι («Βουρνιχέ») αποσπάστηκε για να λεηλατήσει τα δυτικά μικρασιατικά παράλια. Ο ίδιος με τον υπόλοιπο στρατό κατευθύνθηκε προς τα βορειοδυτικά και μπήκε στο θέμα των Οψικίων με κατεύθυνση τον Βόσπορο.
Την αμυντική προσπάθεια των Βυζαντινών συντόνιζε ο ευνούχος Σταυράκιος που ήταν ο ισχυρός άντρας του Βυζαντίου στην αρχή της βασιλείας της Ειρήνης. Ο Σταυράκιος επέλεξε, ορθά, να μην αντιμετωπίσει τους Αββασίδες σε ανοιχτό πεδίο και τους άφησε ανενόχλητους να προωθούνται, προσπαθώντας όμως να δημιουργήσει αντιπερισπασμό σε άλλα σημεία. Στο πλαίσιο αυτής της τακτικής, μια Βυζαντινή δύναμη 30,000 αντρών της οποίας ηγείτο ο Λαχανοδράκων αντιμετώπισε τους 30,000 τον Βουρνιχέ στην (άγνωστη) θέση Δαρηνός όπου υπέστη σοβαρή ήττα. Σύμφωνα με τον Θεοφάνη οι απώλειες των Βυζαντινών ήταν 15,000!
Στο μεταξύ ο κύριος όγκος των Αράβων νίκησε κοντά στη Νίκαια μια άλλη Βυζαντινή δύναμη υπό τον κόμη του Οψικίου Νικήτα και συνέχισε προς τη Νικομήδεια όπου εκεί παρατάχθηκαν τα τάγματα του Βυζαντινού τακτικού στρατού για να τον αντιμετωπίσουν υπό τη διοίκηση του δομέστικου των σχολών Αντωνίου. Ο Χαρούν τους αγνόησε και έφτασε στη Χρυσούπολη, στην ασιατική πλευρά του Βοσπόρου απέναντι από την Πόλη. Εκεί όμως, για κάποιο λόγο αποφάσισε να γυρίσει πίσω, ίσως επειδή ο στρατός του δεν είχε τα μέσα για να περάσει τον Βόσπορο.
Έτσι ο Χαρούν αφού λεηλάτησε τις περιοχές γύρω από τον Βόσπορο και έχοντας κάνει μια επίδειξη δύναμης, πήρε το δρόμο της επιστροφής κατευθυνόμενος νότια κατά μήκος της κοιλάδας του Σαγγαρίου. Εκεί όμως βρέθηκε αναπάντεχα περικυκλωμένος από τα τάγματα του Αντωνίου που ερχόταν από πίσω, και από τις δυνάμεις του θεματικού στρατού των Βουκελλαρίων υπό τον στρατηγό τους Τατζάτη. Ο Χαρούν βρέθηκε σε μειονεκτική θέση, αλλά την κρίσιμη στιγμή ο Τατζάτης πρόδωσε τους Βυζαντινούς και έκανε συμφωνία με τον Χαρούν αυτομολώντας μαζί με πολλούς από τους άντρες του. Οι Βυζαντινοί ιστορικοί εξηγούν την κίνησή του αυτή με το σκεπτικό ότι οι σχέσεις του Τατζάτη με τον Σταυράκιο (που δεν τον συμπαθούσε κανείς) ήταν κάκιστες, αλλά πιθανόν να υπήρχαν και άλλα αίτια. Ίσως ο Τατζάτης που ήταν και αυτός φανατικός εικονομάχος να έβλεπε ότι δεν είχε μέλλον στην εποχή της εικονόφιλης Ειρήνης και θέλησε να επωφεληθεί όταν του δόθηκε αυτή η τελευταία ευκαιρία.
Ο Χαρούν έχοντας αυτήν την απρόσμενη βοήθεια (την οποία κράτησε μυστική) προσποιήθηκε ότι ζητά διαπραγματεύσεις. Γεμάτοι αυτοπεποίθηση για την πλεονεκτική τους θέση οι Βυζαντινοί έσπευσαν να τον συναντήσουν για να επιβάλλουν τους όρους τους. Μάλιστα στη συνάντηση με τον Χαρούν προσήλθαν οι 3 ανώτατοι κρατικοί αξιωματούχοι: ο λογοθέτης του δρόμου Σταυράκιος, ο δομέστικος των σχολών Αντώνιος και ο μάγιστρος Πέτρος (προφανώς για να πιστωθούν οι ίδιοι τη μεγάλη επιτυχία). Ο Χαρούν αλ-Ρασίντ με τη προτροπή του Τατζάτη τους φυλάκισε και έστειλε μήνυμα για διαπραγματεύσεις με τους δικούς του όρους.
Μετά από αυτήν την τροπή, η Ειρήνη έσπευσε να υπογράψει ειρήνη που περιλάμβανε τριετή ειρήνη και καταβολή λύτρων από το Βυζάντιο από 90.000 χρυσά νομίσματα κάθε Απρίλιο και 70.000 κάθε Ιούνιο, συν 10.000 μεταξωτά υφάσματα.

Αξιοσημείωτα:
Το 786 οι Βυζαντινοί κατέλαβαν και κατέστρεψαν ξανά το κάστρο της Χαντάθ που οι Άραβες είχαν ανοικοδομήσει με πολύ κόπο και μεγάλα έξοδα.

Επακόλουθα:
Ο Αλ-Ρασίντ γύρισε στη Βαγδάτη με πολλά λάφυρα. Όμως η επιτυχία ήταν μάλλον δυσανάλογα μικρή σε σχέση με το μέγεθος του εγχειρήματος. Για το Βυζάντιο ήταν μια ταπεινωτική εξέλιξη, αλλά τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα. Για την Ειρήνη, η ήττα και η προδοσία του Τατζάτη τη βοήθησαν να σταθεροποιηθεί στο θρόνο επειδή μπόρεσε να απαλλαγεί εύκολα από εικονοκλάστες στρατηγούς όπως ο Λαχανοδράκων. Το 785 οι εχθροπραξίες ξανάρχισαν όταν η Ειρήνη σταμάτησε να πληρώνει τον ετήσιο φόρο.