<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Μάχη της Βερσινικίας

χρόνος:

813

22 Ιουνίου 813
Φιλόδοξη εκστρατεία αλλά μεγάλη ήττα των Βυζαντινών από τους Βουλγάρους ★ ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Βούλγαροι
τοποθεσία:
Κοντά στο κάστρο της Βερσινικίας η ακριβής τοποθεσία του οποίου δεν είναι γνωστή. Ήταν κάπου στη ΝΑ Βουλγαρία, πολύ κοντά στην Αδριανούπολη
 ακρίβεια θέσης: ●●●●●
τύπος μάχης:
Μάχη εκ Παρατάξεως
πόλεμος:
Πρώιμοι Βουλγαρικοί Πόλεμοι
σύγχρονη χώρα:
Βουλγαρία
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Μιχαήλ Α' ο Ραγκαβές) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Αυτοκράτωρ Μιχαήλ Α’ Ραγκαβές Χαν Κρούμος
Δυνάμεις: 20.000 - 30,000 12.000 (το πολύ)
Απώλειες: 2.000 - 3.000

Ιστορικό πλαίσιο:
Μετά την ολέθρια ήττα στη μάχη της Πλίσκα το 811, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βρισκόταν σε περιδίνηση. Τον επόμενο χρόνο, οι Βούλγαροι άρχισαν ξανά τις επιθέσεις στη Θράκη. Πολλές πόλεις λεηλατήθηκαν και ο πληθυσμός μετεγκαταστάθηκε δια της βίας στα βόρεια, πέρα ​​από τον Δούναβη. Οι επιδρομές δημιούργησαν τέτοιο πανικό στον πληθυσμό, που πολλές πόλεις στη Θράκη εκκενώνονταν πριν ακόμη δεχτούν επίθεση.
Το φθινόπωρο του 812, οι Βούλγαροι έκαναν πρόταση για ειρήνη που δεν έγινε αποδεκτή από τους Βυζαντινούς. Μετά απ’ αυτό, οι Βούλγαροι πολιόρκησαν τη Μεσημβρία (σημ. Nessebar στη Βουλγαρία). Είχαν μαζί τους καινούργιες και εξελιγμένες πολιορκητικές μηχανές κατασκευασμένες από έναν Άραβα τεχνίτη, και έτσι μπόρεσαν να καταλάβουν την πόλη εύκολα.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 812–813 ο Βούλγαρος ηγεμόνας Κρούμος ξεκίνησε εντατικές προετοιμασίες για επίθεση εναντίον του Βυζαντίου, ενώ ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Α΄ Ραγκαβές προετοιμαζόταν για άμυνα. Τον Φεβρουάριο του 813, οι βουλγαρικές δυνάμεις πραγματοποίησαν αρκετές αποστολές αναγνώρισης στην Ανατολική Θράκη, αλλά απωθήθηκαν από τον Βυζαντινό στρατό. Αυτή η μικρή επιτυχία θεωρήθηκε μεγάλο κατόρθωμα από τους Βυζαντινούς και τους παρακίνησε να οργανώσουν μια μεγάλη αντεπίθεση.
Οι Βυζαντινοί, όπως είχαν κάνει και στην εκστρατεία του Νικηφόρου Α’ στην Πλίσκα, συγκέντρωσαν ξανά έναν μεγάλο στρατό από όλα τα θέματα της Αυτοκρατορίας. Πήραν στρατιώτες ακόμα και από τις φρουρές που φύλαγαν τις κλεισούρες στα σύνορα με τη Συρία. Η αναχώρηση του στρατού από την Πόλη έγινε με μεγάλη επισημότητα και σε εορταστική ατμόσφαιρα. Ο στρατός βάδισε προς τα βορειοδυτικά, αλλά δεν έδειξε διαθέσεις για να ανακαταλάβει τη Μεσημβρία. Στρατοπέδευσε απλώς κοντά στην Αδριανούπολη όπου περίμενε την αντίδραση του εχθρού, ενώ οι στρατιώτες επιδόθηκαν σε αρπαγές στη γύρω περιοχή, στη δική τους χώρα.
Στο μεταξύ ο Χάνος Κρούμος δεν έχασε χρόνο και κατευθύνθηκε κι αυτός με τον στρατό του προς την Αδριανούπολη.

Η Μάχη:
Βερσινικία
Battle of Versinikia (Manasses chronicle)
Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν κοντά στο φρούριο της Βερσινικίας, αρκετά χιλιόμετρα βόρεια από την Αδριανούπολη, στην κοιλάδα του ποταμού Τούντζα (παραπόταμος του Έβρου). Ο Βυζαντινός στρατός ήταν σημαντικά μεγαλύτερος, έτσι, οι Βούλγαροι παρέμειναν σε αμυντική θέση. Παρά την αριθμητική και υλικοτεχνική υπεροχή του, ο Βυζαντινός στρατός δεν επιτέθηκε. Οι δύο στρατοί παρέμειναν παρατεταγμένοι ο ένας απέναντι από τον άλλον σε πλήρη ετοιμότητα και με πλήρη εξάρτηση (με τις πανοπλίες και τα όπλα τους) επί 13 ημέρες μέσα στο λιοπύρι του καλοκαιριού. Όπως είναι φυσικό, το ηθικό στον Βυζαντινό στρατό έπεσε κατακόρυφα και άρχισαν να σημειώνονται λιποταξίες και αρρώστιες. Τελικά, στις 22 Ιουνίου, οι βυζαντινοί διοικητές έχασαν την υπομονή τους και πίεσαν τον αυτοκράτορα να πάρει μια απόφαση για να επιτεθούν και να ξεμπερδεύουν με τους Βουλγάρους.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Α’ Ραγκαβές ήταν στο κέντρο της παράταξης όπου βρισκόταν και ο στρατηγός των Ανατολικών Λέων ο Αρμένιος. Στην αριστερή πτέρυγα επικεφαλής ήταν ο Λέων Βάρδας και στην δεξιά ο Μονοστράτηγος Μακεδονίας Ιωάννης Απλάκης με 8.000 άντρες από τη Μακεδονία και τη Θράκη.
Η μάχη ήταν σύντομη: ο Ιωάννης Απλάκης επιτέθηκε από δεξιά (μάλλον με δική του πρωτοβουλία) και στην αρχή απώθησε την αριστερή πτέρυγα των Βουλγάρων. Όμως ο υπόλοιπος Βυζαντινός στρατός παρέμεινε αδρανής χωρίς να παίρνει μέρος στη μάχη. Όταν το είδε αυτό ο Κρούμος μετακίνησε μια δύναμη πεζών Σλάβων για να ενισχύσει την αριστερή του πλευρά που δεχόταν επίθεση και συγχρόνως πλαγιοκόπησε τους επιτιθέμενους Βυζαντινούς με το βαρύ ιππικό του. Η μονάδα του Αλπάκη πιεζόμενη από δύο πλευρές και χωρίς υποστήριξη από τους υπόλοιπους σύντομα εξουδετερώθηκε και ο Αλπάκης σκοτώθηκε. Τότε ολόκληρος ο Βυζαντινός στρατός άρχισε να υποχωρεί. Τα ανατολικά τάγματα στο κέντρο ήταν τα πρώτα που υποχώρησαν και ακολούθησαν όλοι οι υπόλοιποι. Σε λίγο η υποχώρηση μετατράπηκε σε άτακτη φυγή. Οι αρχηγοί του βυζαντινού στρατού, συμπεριλαμβανομένου του αυτοκράτορα Μιχαήλ Ραγκαβή, ήταν οι πρώτοι που εγκατέλειψαν το πεδίο της μάχης χωρίς να κάνουν καμιά προσπάθεια να ανατρέψουν την κατάσταση.

Το πεδίο της μάχης ήταν σε μια κοιλάδα και οι Βούλγαροι βλέποντας από ένα υπερυψωμένο σημείο την άνευ σοβαρού λόγου γενική υποχώρηση και τον πανικό των αντιπάλων τους, αρχικά υποπτεύθηκαν ότι πρόκειται για παγίδα, ότι δηλαδή ήταν κάποιο τέχνασμα των Βυζαντινών για να τους παρασύρουν σε ενέδρα. Δεν περίμεναν ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν τη μάχη τόσο εύκολα και γι’ αυτό στην αρχή δίστασαν να επωφεληθούν από τη διάλυση του Βυζαντινού στρατού. Αλλά όταν βεβαιώθηκαν ότι ο πανικός του εχθρού δεν ήταν προσποιητός, το βουλγαρικό ιππικό άρχισε την καταδίωξη και προκάλεσε βαριές απώλειες στους αποδιοργανωμένους Βυζαντινούς. Στο τέλος της ημέρας οι Βούλγαροι κατέλαβαν το βυζαντινό στρατόπεδο και έφυγαν με πλούσια λεία σε χρυσάφι, εφόδια και οπλισμό.

Πιστεύεται ότι ένας από τους διοικητές των Βυζαντινών, ο στρατηγός του θέματος των Ανατολικών Λέων ο Αρμένιος, ήταν ο βασικός υπεύθυνος για την ήττα διατάζοντας την υποχώρηση των μονάδων που δεν είχαν ακόμη εμπλακεί στη μάχη. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Λέων υπονόμευσε του Ραγκαβή για να τον αποδυναμώσει και για να μπορέσει να του πάρει τον θρόνο. Αν πραγματικά αυτό ήταν το σχέδιό του, πέτυχε απόλυτα.

Αξιοσημείωτα:
Μετά την κατάληψη της Μεσημβρίας, οι Βούλγαροι βρήκαν εκεί 36 χάλκινους σίφωνες που χρησίμευαν για την εκτόξευση του Υγρού Πυρός (που ήταν το άκρως απόρρητο όπλο των Βυζαντινών).

Επακόλουθα:
Η ήττα στη Βερσινικία επιδείνωσε το κλίμα φόβου και ηττοπάθειας που υπήρχε στο Βυζάντιο. Λίγες μέρες μετά, ο Μιχαήλ Ραγκαβές εξαναγκάστηκε σε παραίτηση και στον θρόνο ανέβηκε ο Λέων ο Αρμένιος.
Ο Κρούμος ανενόχλητος πολιόρκησε την Αδριανούπολη και στις 17 Ιουλίου 813 έφτασε με τον στρατό του μπροστά από τα τείχη της Βασιλεύουσας. Δεν ήταν όμως προετοιμασμένος για πολιορκία και αποχώρησε αφού προκάλεσε απίστευτες καταστροφές στα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης.

 Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη